Powiat grudziądzki

Powiat grudziądzki – powiat w Polsce (w północno-wschodniej części województwa kujawsko-pomorskiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Grudziądz.

Zwiedzanie ziem powiatu najlepiej rozpocząć od Grudziądza, miasta o wielowiekowych tradycjach, malowniczo położonego nad brzegiem Wisły. Zachowało się tu wiele zabytków reprezentujących różne style architektoniczne. Wspaniałą panoramę miasta współtworzy unikalny zespół 26 spichlerzy, których budowę rozpoczęto w XIV w. Charakteryzują się one wielokondygnacyjnym układem architektonicznym. Tuż obok wznosi się gotycki kościół pw. św. Mikołaja, w którego wnętrzu znajduje się min. późnogotycka chrzcielnica, barokowy ołtarz główny i późnogotycki freski. Fragmenty średniowiecznych murów miejskich najlepiej zachowały się przy ulicy Klasztornej i Małogroblowej. Fragment obwarowań miejskich stanowi również Brama Wodna, która pełniła niegdyś rolę bramy wjazdowej do miasta. W barokowym budynku dawnego Klasztoru Benedyktynek mieści się obecnie Muzeum Miejskie, które zgromadziło wiele ciekawych eksponatów min. z wykopalisk archeologicznych prowadzonych na terenie Grudziądza i ziemi chełmińskiej XIX-wieczna stodoła w Salnie. Z innych zabytków na uwagę zasługują: pozostałości zamku krzyżackiego, barokowe kościoły pw. św. Franciszka Ksawerego i pw. św. Ducha, dawne kolegium jezuickie – obecnie siedziba Urzędu Miejskiego oraz Twierdza Grudziądzka wybudowana z rozkazu króla pruskiego Fryderyka II w XVIII w., należąca do nielicznie tak zachowanych zabytków sztuki obronnej w Polsce. W Grudziądzu rozpoczyna swój bieg pięć znakowanych szlaków turystycznych, które przebiegają przez najciekawsze fragmenty powiatu. Szlak czerwony wiedzie przez Nową Wieś, Wielki Wełcz, rezerwat "Jany" do Gardei. Jego druga odnoga prowadzi z Grudziądza przez Radzyń Chełmiński do Ryńska. Szlak żółty prowadzi przez Rogóźno-Zamek, do jeziora Kudznia, kolejny zielony łączy Świecie nad Osą, Mełno i Radzyń Chełmiński. Ostatnia trasa oznaczona kolorem niebieskim prowadzi skrajem Wysoczyzny Chełmińskiej przez Mnirelk, Goplin i Klamry. Jedną z największych atrakcji turystycznych powiatu są pozostałości średniowiecznych zamków krzyżackich w Radzyniu Chełmińskim, Rogóźnie i Pokrzywnie. Najsławniejsza z warowni w Radzyniu Chełmińskim posiada klasę międzynarodową w skali oszacowania wartości zabytków. Do naszych czasów zachowało się południowe skrzydło zamku z kaplicą i dwoma narożnymi kwadratowymi wieżami, część przyziemia a także przedzamcze w formie trapezu. Z udostępnionych do zwiedzania wież zamkowych turyści mogą podziwiać panoramę rozciągająca się na miasteczko i okolice. Z położonego na wyniosłym wzgórzu zamku w Rogóźnie pozostało czworoboczna wieża z bramą wjazdową, resztki murów, fragmenty przedzamcza oraz budynki gospodarcze z przełomu XVIII i XIX wieku. W Pokrzywnie obejrzeć można część zamkowych murów oraz trój kondygnacyjny spichlerz na przedzamczu.