Województwo: mazowieckieNowy Dwór Mazowiecki – miasto i gmina w województwie mazowieckim, w powiecie nowodworskim, położone przy ujściu Narwi do Wisły. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa warszawskiego. 34 km od centrum Warszawy.
Pierwsze ślady bytności ludzi pochodzą z epoki neolitu (4 – 2 tys. lat p.n.e.)[1], natomiast pierwsze ślady osadnictwa pochodzą z około 1,7 tys. lat p.n.e.[2]. Podczas pogłębiania rzeki Narew w 1980 roku znaleziono także fragmenty łodzi z I w n.e., grot włóczni z XV wieku oraz głownię mieczową z XVII wieku.
Za założyciela późniejszego miasta uważa się księcia Konrada I Mazowieckiego około roku 1233, a pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1294 jako o własności wojewody mazowieckiego Jana herbu Nałęcz. Miasto wymieniane jest w dokumentach pod różnymi nazwami: Nowidwor circa fluvium Narew (Nowy Dwór Nad Rzeką Narew) (1355), Nova Curia (Nowy Dwór)[3], Nova Aula, później także Novidwor, Nouidwor czy Nowodwor. 29 czerwca 1374 roku książę Ziemowit III Mazowiecki nadaje osadzie prawa miejskie chełmińskie oraz oddaje je na własność Abrahamowi, Dobrogostowi i Niemierzy, synom Tomisława,[4] wraz z przywilejem na połów ryb w Narwi i Wiśle oraz pobieranie cła na rzece Narwi. W 1421 następuje podział majątku pomiędzy synami Niemierzy – Abraham osiada w Wielkopolsce koło Wolsztyna, Dobrogost zostaje i przybiera nazwisko Nowodworski.
