Jaworzno (czes.: Javořno) – miasto na prawach powiatu położone w województwie śląskim. Do 1975 roku należało do województwa krakowskiego. W latach 1975-1998 w granicach woj. katowickiego. Należy do Związku Miast Polskich oraz Górnośląskiego Związku Metropolitalnego.
Kiedyś główne miasto tzw. Zagłębia Krakowskiego, obecnie jest głównym miastem Jaworznicko-Chrzanowskiego Okręgu Przemysłowego. Należy także do Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Największe miasto Ziemi chrzanowskiej historycznej części Małopolski, chociaż obecnie wyodrębnia się nazwa: Ziemia jaworznicka jako określenie miasta Jaworzna utworzonego z kilku odrębnych wcześniej miast. W latach 1815-1846 Jaworzno było częścią Rzeczpospolitej Krakowskiej. Blisko stutysięczne miasto, o jednej z największych powierzchni w województwie (zajmuje 4. miejsce, a w skali kraju – 13).