W latach 1945-1950 stolica województwa śląsko-dąbrowskiego, 1950-1953 oraz 1956-1998 — województwa katowickiego, 1953-1956 — województwa stalinogrodzkiego. Katowice są siedzibą Górnośląskiego Związku Metropolitalnego oraz stałym członkiem Unii Metropolii Polskich.
Katowice leżą na Wyżynie Katowickiej, będącej częścią Wyżyny Śląskiej, we wschodniej części Górnego Śląska. Miasto leży na dziale wodnym Wisły i Odry - naturalnej granicy Małopolski i Śląska. Przez Katowice przepływają rzeki: Rawa - dopływ Wisły i Kłodnica - dopływ Odry oraz kilka mniejszych.